Quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội và tổng hợp hình phạt của nhiều bản án

          Trên thực tiễn xét xử các vụ án hình sự, có nhiều bị cáo bị xét xử và kết án về nhiều tội; bị xét xử và kết án bằng nhiều bản án. Do vậy, để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nội dung này, Văn phòng luật sư Như Khuê xin gửi đến bài viết dưới đây nhằm phân tích, làm rõ các quy định của pháp luật hình sự hiện hành về quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội, tổng hợp hình phạt của nhiều bản án.

1. Quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội

          Quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội là trường hợp khi bị xét xử, Tòa án kết án bị cáo từ hai tội trở lên và khi quyết định hình phạt, Tòa án phải quyết định hình phạt đối với từng tội, sau đó phải quyết định hình phạt chung đối với các tội đó, sau đó tuyên án để buộc bị cáo chấp hành.

          Theo đó, Điều 54 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (sau đây gọi chung là BLHS) quy định như sau:

          “Khi xét xử cùng 01 lần một người phạm nhiều tội, Tòa án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo quy định sau đây:

          1. Đối với hình phạt chính:

          a) Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá 03 năm đối với hình phạt cải tạo không giam gữ, 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn;

          b) Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ 03 ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành 01 ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;

          c) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân;

          d) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình;

          đ) Phạt tiền không tổng hợp với các loại hình phạt khác; các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;

          e) Trục xuất không tổng hợp với các loại hình phạt khác.

          2. Đối với hình phạt bổ sung:

          a) Nếu các hình phạt đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn do Bộ luật này quy định đối với loại hình phạt đó; riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;

          b) Nếu các hình phạt đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt đã tuyên”.

                                                                                             Ảnh minh họa: Internet

2. Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án

          Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án là trường hợp Tòa án “cộng” các hình phạt mà người phạm tội bị kết án tại nhiều bản án khác nhau thành một hình phạt chung buộc người phạm tội phải chấp hành. Tổng hợp hình phạt là một chế định quan trọng, thể hiện nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sự và nguyên tắc trừng trị trong quy định của pháp luật hình sự Việt Nam đối với người thực hiện hành vi phạm tội. Tuy nhiên, tổng hợp hình phạt cũng cần tuân theo nguyên tắc, cụ thể:

          “Điều 56. Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án

          1. Trong trường hợp một người đang phải chấp hành một bản án mà lại bị xét xử về tội đã phạm trước khi có bản án này, thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội đang bị xét xử, sau đó quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 55 của Bộ luật này.

          Thời gian đã chấp hành hình phạt của bản án trước được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt chung.

          2. Khi xét xử một người đang phải chấp hành một bản án mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới, sau đó tổng hợp với phần hình phạt chưa chấp hành của bản án trước rồi quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 55 của Bộ luật này.

          3. Trong trường hợp một người phải chấp hành nhiều bản án đã có hiệu lực pháp luật mà các hình phạt của các bản án chưa được tổng hợp, thì Chánh án Tòa án có thẩm quyền ra quyết định tổng hợp hình phạt của các bản án theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.”

          -------------------------------------------------------------

Bài viết mang tính chất tham khảo do Văn phòng luật sư Như Khuê thực hiện, mọi chi thông tin cần tư vấn, liên hệ:

          - Trụ sở chính: số 16 Phan Văn Trị, phường Quốc Tử Giám, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội;

          - Chi nhánh Tp. HCM: số 19 đường số 4, khu DC Cityland, phường 10, quận Gò Vấp, Tp. HCM

          SĐT: 0971862176

          Gmail: vplsnhukhue@gmail.com