Vợ có được quyền nuôi con khi chồng cũ lấy vợ mới

1. Vợ có được quyền nuôi con khi chồng lấy vợ mới?
Thưa Luật sư, em và chồng có mâu thuẫn không sống chung được. Em ra đi bỏ lại hai đứa con cho chồng. Giờ chồng em cưới vợ mới khi chưa ly hôn với em, vậy em có cơ sở để giành quyền nuôi dạy con không? Xin cảm ơn!

Tư vấn pháp luật hôn nhân trực tuyến qua tổng đài: 0989.718.056
Trả lời:
1.1. Về việc 2 vợ chồng bạn chưa ly hôn mà chồng bạn đã kết hôn với người khác
Căn cứ Luật hôn nhân gia đình 2014 tại điểm c, khoản 2 Điều 5 có quy định cấm:
"c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ."
Như vậy, chồng bạn chưa ly hôn với bạn mà kết hôn với người khác là vi phạm pháp luật.
Do vậy, theo quy định tại Khoản 1 Điều 48 Nghị định 110/2013/NĐ-CP   ngày 24/09/2013 sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 67/2015/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã thì chồng bạn có thể bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.
Bên cạnh đó, hành vi của chồng bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 182  Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 về Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng như sau:
"1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó."
1.2. Về việc giành quyền nuôi con sau khi ly hôn
Chỉ khi nào hai vợ chồng bạn ly hôn thì chồng bạn mới có quyền kết hôn với người khác. Hai vợ chồng bạn có thể thỏa thuận yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình ly hôn, hoặc một trong 2 người có quyền yêu cầu ly hôn.
Sau ly hôn, quyền nuôi con sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân gia đình: "1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con."
Nếu con bạn dưới 3 tuổi thì bạn được trực tiếp nuôi con. Nếu con bạn trên 7 tuổi thì phải xem xét nguyện vọng của con để quyết định ai là người trực tiếp nuôi con. Nếu con bạn trên 03 tuổi dưới 07 tuổi thì hai vợ chồng thỏa thuận người trực tiếp nuôi con, nếu không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con. Để giành được quyền nuôi con, bạn cần đưa ra các căn cứ về điều kiện vật chất ăn ở, điều kiện tinh thần, và các căn cứ khác chứng minh ở với bạn sẽ tốt hơn so với chồng bạn: ví dụ chồng bạn kết hôn với người khác sẽ không có nhiều thời gian chơi với con...
 
2. Vợ có được hạn chế quyền nuôi con của chồng sau khi ly hôn không?
Chào luật sư. Tôi có vấn đề thắc mắc muốn được luật sư tư vấn. Tôi và chồng kết hôn với nhau vào năm 2010, chúng tôi có một con chung là cháu 6 tuổi. Tuy nhiên, do nhiều mâu thuẫn vợ chồng bất đồng trong quan điểm sống nên chúng tôi đã ra tòa để ly hôn, chúng tôi thỏa thuận với nhau để tôi là người trực tiếp nuôi con và chồng tôi không phải cấp dưỡng cho con. Hiện nay, tôi có quen bạn trai là người Hàn Quốc, bạn trai tôi vừa hiền lành, có điều kiện kinh tế vững, bạn trai tôi muốn sau khi kết hôn sẽ đưa tôi và con gái của tôi sang Hàn Quốc định cư luôn.
Tôi nghĩ như vậy rất tốt cho con gái của tôi, để cháu có điều kiện sống và học tập tốt hơn. Nhưng chồng tôi cương quyết không cho, còn đòi giành quyền nuôi con với tôi, khiến tôi rất bức xúc. Tôi muốn ra tòa để yêu cầu tòa án tuyên bố hạn chế quyền nuôi con của chồng tôi, để tôi có thể làm thủ tục cho cháu sang Hàn Quốc mà không cần sự đồng ý của bố cháu không? Cảm ơn luật sư đã tư vấn!
Trả lời:
Căn cứ quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn, theo các quy định trên của pháp luật, cha mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn có quyền được trông nom, chăm sóc, giáo dục con mà không được bất kì ai cản trở. Do vậy, bạn hoàn toàn không thể yêu cầu tòa án tuyên bố hạn chế quyền nuôi con của chồng bạn, mặc dù bạn và chồng bạn đã ly hôn, nhưng không thể tước đi quyền được chăm sóc, yêu thương, gần gũi con gái của chồng bạn được.
Theo như thông tin mà bạn cung cấp, thì bạn sẽ kết hôn với người nước ngoài và cùng với con gái sang định cư ở Hàn Quốc, tuy nhiên chồng bạn cương quyết không đồng ý. Về vấn đề này, thì việc bạn có làm được thủ tục ra nước ngoài cho con hay không còn phụ thuộc vào pháp luật của nước Hàn Quốc, tuy nhiên khi làm thủ tục xin cấp visa cơ quan có thẩm quyền yêu cầu cung cấp văn bản đồng ý của cả cha và mẹ.
Việc bạn đưa con ra nước ngoài định cư rõ ràng là đã hạn chế quyền được trong nom, chăm sóc con của chồng bạn, nên việc chồng cũ của bạn không đồng ý là cũng là chuyện dễ hiểu. Tuy nhiên, bạn nên thỏa thuận và thương lượng với chồng cũ về việc nếu cho con ra nước ngoài bạn sẽ bảo đảm cho con môi trường học tập, sinh hoạt tốt nhất, bảo đảm quyền lợi về mọi mặt cho con và có sự đồng ý bằng văn bản của chồng.
 
3. Quyền nuôi con hơn 03 tuổi khi vợ chồng ly hôn?
Chào luật sư. Hiện tôi đã có một bé hơn 03 tuổi và đang mang thai 07 tháng do chồng tôi ngoại tình và đã dọn ra ngoài sống với tình nhân giờ muốn ly hôn nhưng sợ không được nuôi đứa con hơn 03 tuổi vì thế tôi muốn luật sư tư vấn giúp làm sao để được nuôi cả hai bé ạ?
Chồng tôi từ khi ngoại tình thì không lo được cho con tôi tí nào. Đồng thời, con tôi cũng không thương bố và cũng không thích ở với bố tí nào. Nói về kinh tế thì tôi chỉ làm nghề nông thôi nhưng thu nhập cũng đủ lo được cho con cái. Còn chồng tôi thì đi làm thuê nhưng cũng như tôi đã nói từ khi ngoại tình thì không lo gì cho con cả còn nhiều lần đánh đập tài sản làm cho con sợ hãi nữa. Vậy trường hợp của tôi có được quyền nuôi con không mong luật sư tư vấn thêm ạ?
Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:
Căn cứ theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn, theo đó, bạn hoặc chồng bạn có thể được Tòa án quyết định giao con để trực tiếp nuôi dưỡng tùy vào các trường hợp sau:
Trường hợp thứ nhất, nếu vợ chồng bạn thỏa thuận được việc nuôi con sau khi ly hôn, tức là chồng bạn đồng ý cho bạn nuôi con, còn chồng bạn sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho các con hoặc ngược lại, chồng bạn là người nuôi con còn bạn sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con khi ly hôn. Lúc này, Tòa án sẽ xem xét điều kiện của người được lựa chọn là người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con của hai vợ chồng bạn căn cứ vào thỏa thuận của hai vợ chồng bạn để đảm bảo lợi ích tốt nhất về mọi mặt cho con của các bạn bao gồm thu nhập hàng tháng, chỗ ở, điều kiện vật chất lẫn tinh thần tốt nhất về mọi mặt cho con của bạn thì Tòa án sẽ giao con cho vợ hoặc chồng nuôi.
Trường hợp thứ hai, hai vợ chồng bạn không thể thỏa thuận được việc nuôi con, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn, lúc này, người được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn phụ thuộc vào độ tuổi của con. Trong trường hợp này, con bạn có độ tuổi từ đủ 36 tháng tuổi đến dưới 07 tuổi, do đó, cả hai vợ chồng bạn đều có quyền ngang nhau trong việc giành quyền nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn. Do đó, hai vợ chồng bạn nếu muốn giành quyền nuôi con thì phải chứng minh được mình có đủ khả năng để nuôi con từ thu nhập, tài sản đến khả năng trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, có nhiều thời gian để nuôi dưỡng con cũng như có sự giúp đỡ từ người thân thích như anh chị em ruột, bố mệ, ông bà để có thể chăm sóc cháu,... Tòa án sẽ căn cứ vào khả năng của từng người để xem xét và giao con cho một người trực tiếp nuôi dưỡng.
Theo như thông tin bạn cung cấp, con thứ nhất của bạn đã hơn 03 tuổi, bạn có đủ khả năng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn và chồng bạn là người không quan tâm chăm sóc cháu. Đồng thời, chồng bạn cũng có hành vi ngoại tình và đã dọn ra ngoài ở chung với người tình, do đó, bạn có thể cung cấp những bằng chứng như video, băng ghi âm, ghi hình hoặc hình ảnh hoặc thông qua người làm chứng để có thể chứng minh được hành vi chồng bạn ngoại tình, lúc này, chồng bạn được xem như là vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ chung thủy của người chồng. Chính vì vậy, đây là bằng chứng có lợi cho bạn để giành quyền nuôi con khi ly hôn.
Còn đối với cháu sắp sinh, Tòa án sẽ giao cho bạn trực tiếp nuôi dưỡng vì cháu thuộc trường hợp là con dưới 36 tháng tuổi. Bạn chỉ cần chứng minh được mình có đủ điều kiện, có đủ khả năng để nuôi con thì Tòa án sẽ giao con cho bạn trực tiếp nuôi dưỡng sau khi ly hôn.
 
4. Chồng lương cao hơn vợ? Ai mới thực sự giành toàn quyền nuôi con khi ly hôn?
Chào các vị luật sư, hiện tại em là bố của một bé được 12 tháng tuổi, vợ chồng em có mâu thuẫn không thể giải hoà hàn gắn lại được. Vậy nếu như ly hôn, em có được quyền nuôi dạy con nhỏ dưới 36 tháng không ạ? Trường hợp của em: Về điều kiện tài chính thu nhập hàng tháng là trên 6 triệu, vợ em thu nhập dưới 5 triệu và đang có khoảng nợ ngân hàng phải trả hàng tháng là tương đương với 2,9 triệu đồng. Hiện tại, con em đang ở chung với mẹ và bà ngoại.
Ngoài nguồn thu nhập hàng tháng của vợ em thì không có bất kì khoảng thu nhập nào khác. Đặc biệt, người chăm cháu trực tiếp hiện giờ là ngoại của cháu cũng đang có khoản nợ ngân hàng là 2 triệu đồng/tháng và không có khoản thu nhập nào.
Bổ sung thêm ít thông tin: hiện giờ ngoại của cháu đang bê tha, cờ bạc bỏ bê không chăm cháu (có hình ảnh chứng minh) mẹ cháu thì làm công nhân không có thời gian chăm sóc nên gửi cho ngoại giữ. Vậy em có được nhận nuôi dạy cháu hay không hoặc phải chu cấp hàng tháng để con em đủ 36 tháng tuổi? Cảm ơn và mong nhận được sự hướng dẫn!
- Phan Quân -
 
5. Khi con đủ 03 tuổi, chồng cũ có quyền giành lại quyền nuôi con?
Chào Luật sư, xin hỏi: Tôi năm nay 23 tuổi. Ba tháng trước tôi ly hôn với chồng và được quyền nuôi con (bởi vì con tôi mới 27 tháng tuổi). Gần đây, chồng cũ tôi có gọi điện và nói rằng sẽ giành lại quyền nuôi con khi con tôi đủ 3 tuổi. Tôi rất lo lắng về vấn đề này? Mong được Luật sư cho ý kiến. Chân thành cảm ơn!
Trả lời
Điều 84 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau:
"1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người nuôi con
2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ."
Như vậy, để có thể thay đổi quyền trực tiếp nuôi con từ bạn sang chồng cũ thì phải có một trong hai căn cứ.
Một là: hai bên thỏa thuận phù hợp với lợi ích của con. Hai là: bạn không còn đủ điều kiện để trực tiếp, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Cụm từ "không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con" hiện chưa có văn bản hướng dẫn, tuy nhiên trên thực tế thấy rằng không đủ điều kiện ở đây có thể là không đủ sức khỏe để chăm sóc con; đi làm ăn xa để con cho người khác chăm sóc; ngược đãi, bạo lực gia đình với con,...
Do trong thư bạn chưa nói rõ về cuộc sống hiện tại của bạn như thế nào, có đủ điều kiện để tiếp tục nuôi con được hay không nên chúng tôi chưa thể tư vấn sâu được. Tuy nhiên, nếu chồng cũ bạn muốn giành lại quyền nuôi con thì phải chứng minh được hiện tại bạn không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con.

6. Tư vấn về việc ai có khả năng giành quyền nuôi con cao hơn khi ly hôn?
Chào luật sư, luật sư cho tôi hỏi vướng mắc sau: Nếu hai vợ chồng ly hôn, cả hai người đều muốn quyền nuôi con thì khả năng của ai sẽ cao hơn để được giám hộ nuôi con? Xin luật sự đã tư vấn cho tôi.

Luật sư tư vấn pháp luật Hôn nhân, gọi: 0989.718.056
Trả lời:
Căn cứ theo Điều 51 quy định quyền yêu cầu giải quyết ly hôn:
"1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi."
Như vậy, theo như thông tin bạn cung cấp, cả hai vợ chồng đều muốn ly hôn nhưng lại không thỏa thuận được với nhau về vấn đề ai sẽ là người nuôi con sau khi ly hôn. Chính vì vậy, căn cứ Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn thì vợ hoặc chồng có thể được Tòa án quyết định giao con để trực tiếp nuôi dưỡng tùy vào các trường hợp sau:
Trường hợp thứ nhất, nếu vợ chồng bạn thỏa thuận được việc nuôi con sau khi ly hôn, tức là chồng bạn đồng ý cho bạn nuôi con, còn chồng bạn sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho các con hoặc ngược lại, chồng bạn là người nuôi con còn bạn sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con khi ly hôn. Lúc này, Tòa án sẽ xem xét điều kiện của người được lựa chọn là người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con của hai vợ chồng bạn căn cứ vào thỏa thuận của hai vợ chồng bạn để đảm bảo lợi ích tốt nhất về mọi mặt cho con của các bạn bao gồm thu nhập hàng tháng, chỗ ở, điều kiện vật chất lẫn tinh thần tốt nhất về mọi mặt cho con của bạn thì Tòa án sẽ giao con cho vợ hoặc chồng nuôi.
Trường hợp thứ hai, hai vợ chồng bạn không thể thỏa thuận được việc nuôi con, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn, lúc này, người được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn phụ thuộc vào độ tuổi của con như sau:
- Con dưới 36 tháng tuổi:
Trong trường hợp con dưới 36 tháng tuổi thì Tòa án sẽ giao cho người mẹ trực tiếp nuôi dưỡng trừ trường hợp vợ chồng thỏa thuận để chồng nuôi để đảm bảo quyền lợi cho con hoặc người vợ không có đủ điều kiện về thu nhập, kinh tế cũng như chỗ ăn ở, nơi học tập cho cháu với điều kiện tối thiểu nhất thì người chồng có điều kiện tốt hơn thì Tòa án sẽ xem xét và giao cho người chồng trực tiếp nuôi dưỡng con.
- Con từ đủ 07 tuổi trở lên:
Trong trường hợp này, Thẩm phán giải quyết vụ việc ly hôn của hai vợ chồng bạn sẽ xem xét nguyện vọng của người con, nếu con có nguyện vọng với ở cùng với ai thì người đó sẽ được Tòa án giao trực tiếp nuôi dưỡng con. Trường hợp, người được cháu lựa chọn ở cùng không có đủ khả năng về cả vật chất lẫn tinh thần để có thể chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người còn lại nếu chứng minh được mình có đủ điều kiện có đủ khả năng nuôi dưỡng con thì Tòa án sẽ giao con cho người có đủ điều kiện để nuôi dưỡng.
- Con có độ tuổi từ đủ 36 tháng tuổi đến dưới 07 tuổi:
Trong trường hợp này, cả hai vợ chồng đều có quyền ngang nhau trong việc giành quyền nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn. Do đó, hai vợ chồng bạn nếu muốn giành quyền nuôi con thì phải chứng minh được mình có đủ khả năng để nuôi con từ thu nhập, tài sản đến khả năng trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, có nhiều thời gian để nuôi dưỡng con cũng như có sự giúp đỡ từ người thân thích như anh chị em ruột, bố mệ, ông bà để có thể chăm sóc cháu,... Tòa án sẽ căn cứ vào khả năng của từng người để xem xét và giao con cho một người trực tiếp nuôi dưỡng.
Trên đây là tư vấn của chúng tôi về yêu cầu của bạn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 0989.718.056 để được giải đáp.
Trân trọng./.
Bộ phận tư vấn pháp luật Hôn nhân - Công ty luật Như Khuê